سرمایه گذاری چیست و انواع روش های آن کدام است؟

در این مقاله به سرمایه گذاری، روش های سرمایه گذاری، بهترین راه های سرمایه گذاری در ایران و چندین موضوع دیگر در این خصوص میپردازیم؛ پس تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید!

سرمایه گذاری چیست؟

بشر به دلایلی اعم از تورم و گذر زمان که باعث کاهش ارزش دارایی می شود، نیاز به راهی پیدا کرد تا بتواند ارزش سرمایه خود را حفظ کند یا آن را افزایش دهد. سرمایه گذاری به معنی اختصاص دادن پول یا کالایی با ارزش برای چیزی در انتظار دریافت سود و منافع آن در آینده است. به طور دقیق تر سرمایه گذاری تعهد سرمایه برای خرید دارایی های دیگر نظیر سهام شرکت ها، اوراق درآمد ثابت، مسکن، طلا، خودرو، ارز های دیجیتال و … به منظور به دست آوردن منافع آن در بازه های زمانی کوتاه مدت، میان مدت یا بلند مدت است. البته بایستی توجه داشت که سرمایه گذاری همواره با سود و منافع همراه نبوده و دارای سطح خاصی از ریسک است. به بیان دیگر این احتمال وجود دارد که با انجام سرمایه گذاری، نه تنها هیچ درآمدی برای سرمایه گذار به دست نیاید، بلکه ارزش فعلی سرمایه او نیز دچار کاهش شود. لذا سرمایه گذاری در حوزه های مختلف نیازمند آشنایی و کسب اطلاعات در خصوص قواعد و ویژگی های آن حوزه میباشد. به عنوان مثال، برای سرمایه گذاری در حوزه مسکن باید عوامل مهمی نظیر رشد قیمتی منطقه در چندسال اخیر، سند ملک، پروژه های عمرانی که قرار است در آینده در آن منطقه راه اندازی شود و … بررسی شده و در صورت مساعد بودن عوامل و بررسی همه جوانب این سرمایه گذاری، اقدام به سرمایه گذاری کرد. وارن بافت سرمایه‌گذاری را این‌گونه تعریف می‌کند: فرایند برنامه‌ ریزی برای پول تا در آینده پول بیشتری نصیب شما شود.

او در همین رابطه می گوید: هرگز روی یک منبع درآمد اتکا نکنید، سرمایه‌گذاری انجام دهید تا منبع دیگری ایجاد کنید. لذا شاید بتوان به تعبیری سرمایه گذاری را ایجاد منابع مالی جدید دانست.

مفهوم سرمایه و سرمایه گذاری

کلیه منابع مالی و پولی و منابع قابل تبدیل به پول، سرمایه خوانده می‌شود. در عصر حاضر، نیرو های انسانی نیز قسمتی از سرمایه محسوب می‌شوند. سرمایه می‌تواند هم نقدی باشد هم غیر نقدی. سرمایه نقدی همان پول نقد است و سرمایه غیر نقدی شامل انواع دارایی ‌ها می ‌شود که افراد در اختیار دارند. البته سرمایه با پول متفاوت است و فرق دارد. پول فقط نقدینگی هست که همیشه در دسترس است و قابل تبادل سریع هست. اما سرمایه دارای مدت زمان و طول عمر زیادتری بوده و به منظور ایجاد ثروت در سرمایه گذاری، استفاده می‌شود. به عنوان مثال: برندها، نرم افزارها و… که از طریق آن ‌ها می‌ توان ثروت ایجاد کرد، نوعی سرمایه محسوب می‌شوند.

انواع روش های سرمایه گذاری

در گذشته بازارهای سرمایه گذاری محدود بود و به چند نوع اندک خلاصه می شد اما به مرور زمان به تعداد بازار های سرمایه گذاری افزوده شد. سرمایه گذاری بر حسب موضوع به دو دسته واقعی و مالی تقسیم می شود. دسته واقعی نوعی است که فرد سرمایه خود را در ازای نوعی دارایی واقعی سرمایه گذاری میکند؛ مانند سرمایه گذاری در املاک و مستغلات. سرمایه گذاری در اوراق بهادار مثل سهام عادی یا اوراق مشارکت که فرد در ازای سرمایه گذاری، سود سرمایه خود را دریافت میکند، سرمایه گذاری مالی محسوب میشود. در ادامه به تعدادی از این روش های به صورت خلاصه میپردازیم.

1 – املاک و مستغلات

خرید خانه، آپارتمان، زمین و … به منظور کسب یا افزایش سرمایه می تواند یک نوع سرمایه گذاری واقعی محسوب شود. این درآمد میتواند با اجاره آن ملک یا فروش به قیمتی بالاتر از نرخ خرید انجام شود.

2 – کالاهای فیزیکی

خرید طلا، نقره، جواهرات و هر نوع کالای ارزشی که قابلیت خرید و فروش مجدد داشته باشد می تواند یک نوع سرمایه گذاری واقعی محسوب می شود.

3 – سهام

خرید سهام شرکت ها در بازار بورس اوراق بهادار به منظور کسب درآمد و افزایش سرمایه یک سرمایه گذاری مالی محسوب می شود. ریسک سرمایه گذاری در بازار بورس بسیار بالاست و کسانی که دانش آن را در این بازار دارند می توانند با مدیریت ریسک در این بازار فعالیت کنند و بازدهی بیشتری نسبت به سایر دارایی ها به دست آورند.

4 – اوراق بدهی

اوراق بدهی جهت تامین بودجه مالی لازم برای پیاده‌سازی طرح ‌های شرکت ‌ها و نهاد های کشور است. و به طور معمول توسط دولت منتشر و ضمانت می‌شود. از آنجایی که پرداخت اصل و فرع این اوراق توسط دولت تعهد می‌شود، جزء اوراق کم ریسک شمرده می‌شوند.
اوراق بدهی مشخصات مشترکی ازجمله تاریخ سررسید، ارزش اسمی، نرخ سود اسمی و قیمت فروش دارند. اوراق مشارکت و صکوک دو نوع عمده از اوراق بدهی موجود در بازار محسوب می‌شوند.

5 – سپرده بانکی

یکی از سرمایه گذاری¬‌ های کم ریسک سپرده‌ های بانکی مدت دار است که توسط بانک ‌ها ارائه می‌ شود و در حساب ¬‌های مختلف در بازه ¬‌های زمانی متفاوت می ‌تواند نرخ سود مختلفی داشته باشد. این سرمایه ¬گذاری با توجه به ریسک کم آن بازدهی پایین‌ تری نسبت به سایر گزینه‌ های موجود در بازار خواهد بود.

6 – صندوق های سرمایه گذاری

صندوق سرمایه ¬گذاری یکی از روش ‌های سرمایه ¬گذاری در بازار سرمایه است. صندوق¬‌ ها نهاد های واسطه مالی هستند که وجوه مردم را جمع آوری کرده و در اوراق بهادار سرمایه گذاری کرده و افراد را از سود حاصل منتفع می ‌کنند.

7 – صندوق سرمایه گذاری درآمد ثابت

این صندوق ¬‌ها با ترکیب دارایی‌ های مالی مختلف مانند اوراق مشارکت، سپرده ‌های بانکی، اوراق خزانه و … جزء سرمایه ¬گذاری ¬‌های کم ریسک محسوب می‌شوند و دارای ضامن نقد شوندگی و پرداخت سود می¬‌باشند که در بازه زمانی معین به سرمایه‌گذاران سود صندوق را پرداخت می ¬‌نمایند.

8 – صندوق سرمایه گذاری در سهام

این صندوق¬‌ها درصد مشخصی از ترکیب دارایی خود را به سهام شرکت ‌های بورسی و مابقی را به اوراق مشارکت اختصاص می‌دهند، بنابراین ریسک بالاتری به نسبت صندوق‌ های درآمد ثابت دارد و همچنین احتمال بازدهی بیشتر نیز وجود دارد.

9 – صندوق سرمایه گذاری مختلط

این نوع صندوق¬‌ها در ترکیب دارایی خود از سهام و اوراق با درآمد ثابت به نسبت تقریباً مساوی سرمایه‌گذاری می‌ کنند. نسبت دارایی‌ سهام و اوراق با درآمد ثابت صندوق‌ های مختلط ممکن است در طول زمان تغییر یابد.
عمدتاً این نسبت حداقل ۴۰ درصد و حداکثر ۶۰ درصد سهام است و مابقی شامل اوراق با درآمد ثابت است. ریسک این نوع صندوق¬‌ها از صندوق ‌های سهامی کمتر و بازدهی بالاتری نسبت به صندوق‌ های درآمد ثابت خواهند داشت.

10 – صندوق سرمایه گذاری قابل معامله (ETF)

این صندوق ¬‌ها دارایی‌ های متنوعی از سهام و اوراق بهادار دارند و مانند سهام در بورس معامله می¬‌شوند. برخلاف صندوق‌ های سرمایه‌گذاری مشترک که NAV هر واحد در پایان روز محاسبه و مبنای خرید و فروش قرار می‌گیرد، ETF را می‌ توان همانند سهام در طول یک روز معاملاتی معامله کرد.

طرح و برنامه مالی سرمایه گذاری

قبل از اینکه افراد اقدام به سرمایه گذاری نمایند هر فردی باید یک طرح کلی مالی را تنظیم کند. این چنین طرحی باید دربرگیرنده تصمیم گیری در خصوص انجام معامله باشد. به علاوه نحوه مالکیت، طول عمر دارایی و میزان سودآوری آن نیز باید مدنظر قرار گیرد. سرانجام اینکه این طرح باید شامل میزان حداقل وجوه پس انداز ضروری نیز باشد.
همچنین، مفهوم ترکیب بهینه حائز اهمیت است، چرا که ثروت افراد که به صورت دارایی ‌های مختلف نگهداری می‌ شود، باید به صورت واحد، ارزشیابی و مدیریت شود.

آموزش سرمایه گذاری را جدی بگیرید!

مهمترین نکته ای که باید در رابطه با سرمایه گذاری بدانید این است که بدون آموزش دیدن نمی توان وارد هیچ بازاری شد چون قطعا هر خریدی بدون اطلاع کافی از بازار هدف می تواند ضرر بسیار سنگینی به شما بزند که جبران آن شاید غیر ممکن باشد.

بهترین گزینه های سرمایه گذاری در ایران

به طور کلی در ایران رایج ترین روش های سرمایه گذاری، سرمایه گذاری در بازار های بورس، املاک و مستغلات، خودرو، طلا، ارز های خارجی و ارز های دیجیتال است که در ادامه به صورت خلاصه با هریک آشنا میشویم.

1 – بورس

سرمایه گذاری در بورس و خرید و فروش سهام شرکت ها، یکی از انواع روش های سرمایه گذاری پرطرفدار در کشور های توسعه یافته و در حال توسعه جهان است. چرا که این بازار معمولا بازدهی بیشتری در مقایسه با سایر روش های سرمایه گذاری داشته و همچنین می تواند به رشد اقتصادی کشور کمک شایانی کند. از دیگر مزایای این بازار این بازار می توان به امکان سرمایه گذاری با پول کم، نقدشوندگی مناسب، قابلیت سرمایه گذاری غیر حضوری، امکان مدیریت ریسک و شفافیت اطلاعاتی بالا اشاره کرد.

2 – املاک و مستغلات

سرمایه گذاری در املاک و مستغلات عمدتا نیاز به سرمایه چند صد میلیونی و یا حتی چند میلیاردی دارد. این یعنی اگر مایل باشید به صورت ماهانه بخشی از درآمد خود را در این بازار سرمایه گذاری کنید، تنها در صورتی که می توانید این کار انجام دهید که درآمد بسیار بالایی داشته باشید. از این رو معمولا اشخاص درآمد های خود را در بازار های دیگری نظیر بورس، طلا، خودرو و … که نیاز به سرمایه کمتری دارند، سرمایه گذاری می کنند. حال این افراد می توانند پس از گذشت چند سال سرمایه خود را از این بازارها خارج و کرده و در املاک و مستغلات سرمایه گذاری کنند.

3 – طلا

برخلاف بازار املاک و مستغلات، سرمایه گذاری در طلا با مبالغ بسیار کمتری امکان پذیر است. از جمله مواردی که همواره باید مورد توجه سرمایه گذاران قرار گیرد عبارتند از : ریسک اصل یا تقلبی بودن طلا، ریسک نگهداری آن در محلی امن و وابستگی به قیمت جهانی طلا و نرخ ارز های دیگر.

4 – ارز های خارجی

بازار ارز یکی از انواع روش های سرمایه گذاری پرریسک و پرنوسان است و پارامتر های بسیار زیادی نظیر روابط خارجی، روابط اقتصادی شامل واردات و صادرات، سیاست های دولتی و سیاست های کلی بانک مرکزی بر آن تاثیرگذار است. از طرف دیگر، ممکن است در شرایط خاصی خرید و فروش ارز های پر استفاده مانند دلار و یورو، با محدودیت های جدی همراه شود و نگهداری مقدار زیادی از آن ها مطابق قانون تخلف به شمار می رود.

5 – خودرو

برخلاف کشور های توسعه یافته دنیا، خودرو نیز در ایران به عنوان یک کالای سرمایه ای محسوب می شود. با این وجود عواملی همچون محدودیت در خرید به قیمت خودرو از کارخانه، هزینه های نگهداری و تعمیرات، هزینه های بیمه و عوارض، ریسک پیشرفت تکنولوژی، نااطمینانی نسبت به واردات خودرو های خارجی در آینده و نقدشوندگی کمتر موجب شده افراد زیادی سرمایه گذاری در سایر بازارها را به خرید خودرو ترجیح دهند.

6 – سپرده های بانکی

بسیاری از افراد سپرده گذاری در بانک و دریافت سود بانکی را به عنوان یک سرمایه گذاری مناسب می شناسند. اما داده های تاریخی نشان داده است که طی سالیان گذشته، سود بانکی بسیار کمتر از میزان تورم بوده است. به بیان دیگر سپرده های بانکی در حفظ قدرت خرید و ارزش پول کارآمد نبوده است.

7 – ارز های دیجیتال

کمتر از ۱۰ سال پیش اگر از بیت کوین و قیمت امروز آن صحبت می‌کردید، در سلامت عقل‌تان شک می ‌کردند؛ اما دنیای امروز جایی است که بزرگترین بانک ‌های دنیا بیت کوین می ‌خرند؛ بزرگ‌ترین شرکت‌ های فناوری بیت کوین را به خزانه دارایی ‌‌های خود افزوده‌اند؛ غول‌ های صنعت پرداخت مانند ویزا و پی‌پال، از خرید و فروش ارزهای دیجیتال به کاربران خود کسب درآمد می ‌کنند.

سلبریتی‌ ها و افراد بانفوذ مدام درباره ارزهای دیجیتال توییت می ‌کنند و بسیاری از هنرمندان، آثار هنری خود را در قالب توکن ‌های غیرمثلی (NFT)به ‌فروش می‌ رسانند. همه این نشانه ‌ها حاکی از آن است که اقبال عمومی مردم نسبت به ارزهای دیجیتال، روزبه‌روز در حال افزایش است.
بازار ارزهای دیجیتال، یکی از جدیدترین بازارهای مالی و سرمایه است که تغییر و تحولات عظیمی در دنیای پول، ایجاد کرده ‌است. با استفاده از ارزهای دیجیتال، به راحتی می ‌توان معاملات بین المللی را با سرعت بالا و همچنین هزینه ‌های کمی، انجام داد.

یکی از تحولاتی که بازار ارزهای دیجیتال به پا کرده، آزادی عملی است که در اختیار سرمایه گذاران قرار داده است؛ اما این به چه معناست؟ سرمایه گذاران در بازار های ارزهای دیجیتال، سرمایه‌ های مالی خود را بدون واسطه‌ هایی نظیر بانک، کنترل و مدیریت می‌ کنند. از دیگر مزایای این نوع سرمایه گذاری می تواند به نقدشوندگی، تنوع در سرمایه گذاری، انعطاف پذیری معاملات و … اشاره کرد.

فاکتور های مهم برای سرمایه گذاری

1 – میزان پول در دسترس و تناسب آن با کمترین حجم سرمایه گذاری در بازار هدف
2 – نقدشوندگی مورد نیاز
3 – بازدهی مورد انتظار
4 – درجه ریسک گریزی
5 – افق سرمایه گذاری

مزایا سرمایه گذاری

1 – با سرمایه گذاری می توانید به اهداف مالی خود دست پیدا کنید.

بی شک هر یک از ما انسان‌ها برای خود اهدافی را مشخص کرده‌ایم که معمولا بخش زیادی از آن‌ها نیاز به سرمایه‌ ای بیشتر از آنچه که در اختیارمان هست، دارد. از جمله این اهداف می ‌توان به خرید خانه، زمین، ویلا، وسیله نقلیه، لوازم منزل، تجهیزات کامپیوتری و … اشاره کرد. سرمایه گذاری هدفمند به شما کمک می‌ کند تا با مدیریت صحیح بخش مازاد درآمد های خود، بتوانید به سرمایه لازم جهت رسیدن به اهدافتان دست پیدا کنید.

2 – با سرمایه گذاری از تورم در امان می مانید.

سرمایه گذاری درست نه تنها ارزش دارایی شما در شرایط تورمی حفظ می‌ کند، بلکه باعث افزایش آن نیز می‌ شود. مثلا فرض کنید همان ده میلیون تومان سال ۱۳۷۵ را که می‌ شد با آن یک خانه ۶۰ متری در مرکز تهران خرید، در یک دارایی با سود سالانه ۳۰ درصد سرمایه‌گذاری می‌ کردید. در این صورت سرمایه شما در سال ۱۴۰۰ حدودا برابر ۷ میلیارد می ‌شد. و شما می‌ توانستید با آن یک خانه ۲۴۰ متری در مرکز تهران بخرید!

3 – با سرمایه گذاری درست در دوران بازنشستگی دغدغه مالی ندارید.

دوران بازنشستگی یکی از بخش‌ های مهم زندگی هر انسانی است که بایستی از سنین جوانی برای آن برنامه ریزی داشته باشد؛ چرا که در این قسمت از عمر، توان کاری ما تقلیل رفته و به احتمال زیاد نمی ‌توانیم درآمد مطلوبی را به دست بیاوریم. لذا توصیه می ‌شود که از سنین جوانی، بخشی از درآمد خود را در یک بازار مناسب سرمایه گذاری کنید تا در دوران بازنشستگی و کهنسالی، دغدغه مالی نداشته و بتوانید در کنار عزیزانتان از زندگی لذت ببرید.
سخن پایانی وب آموز
قطعا سرمایه گذاری در هر حوزه ای نیازمند کسب اطلاعات کافی و بررسی همه جوانب سرمایه گذاری است. همه تخم مرغهایتان را در یک سبد نگذارید! به این معنی که تمام سرمایه خود را در یک بازار یا در یک سهام یا ارز سرمایه گذاری نکنید. جایگاه هر تخم مرغ در یک سبد متفاوت تنوع بیشتری دارد و ریسک بیشتری برای ازدست دادن یک تخم مرغ وجود دارد، اما ریسک کمتری برای ازدست دادن همه آنهااست. تمام دارایی خود را در بازار های پرریسک نظیر بورس، ارز های خارجی، ارز های دیجیتال و … سرمایه گذاری نکنید. بهتر است با سنجیدن تمامی جوانب تنها 30 درصد سرمایه خود را وارد بازار های پرریسک کنید. روی خودتان سرمایه گذاری کنید؛ به این معنی که با افزایش سواد و اطلاعات خود درباره بازار های مالی، ریسک سرمایه گذاری خود را تا حد زیادی کاهش دهید. تا حدامکان از فومو دوری کنید! هنگامی که فردی دچار فومو می‌ شود، به سبب ترسی که بخاطر از دست دادن فرصت خیالی خود دارد، اقدام به انجام یک کار هیجان زده می ‌کند. این اضطراب و هیجان منجر به آن می‌شود که فرد، نگران عقب افتادن از دیگران به سبب از دست دادن این فرصت خیالی شود و در نتیجه در اکثر اوقات سرمایه خود را از دست میدهد. وارن بافت می گوید اشتباهی که اغلب افراد مرتکب می شوند این است که سعی می کنند روی موج هر افزایش قیمتی سوار شوند و از هر فرصتی که در کوتاه مدت می بینند بهره برداری زودبازده داشته باشند. این نوع تفکر تقریباً همیشه افراد را به دردسر می اندازد. او توصیه می کند به جای این کار، با افقی چند ده ساله سرمایه گذاری کنید.